Czas aby pomyśleć o emeryturze?

Emigracja do innego kraju bardzo często wiąże się z uczuciem zagubienia, niepewności i strachu. Dodatkowo w naszych głowach zakodowany jest stereotyp Polaka pracującego za granicą nielegalnie – bez praw, bez możliwości i anonimowo.

W natłoku codziennych zajęć i próby zrozumienia nowego świata, zapominamy pomyśleć o naszej własnej przyszłości. Obowiązek zatroszczenia się o nasze życie na emeryturze odkładamy w czasie, bo przecież jest tysiące innych sposobów na wydanie pieniędzy tu i teraz.

Rozwój technologii i medycyny pozwala nam prowadzić życie zdrowsze i dłuższe. Tym bardziej istotne jest, aby zagwarantować sobie godny i dostatni byt po przekroczeniu wieku emerytalnego. Czy ostatnie lata naszego życia spędzimy na podróżach czy wiążąc koniec z końcem, niestety zależy od decyzji które podejmiemy kilkadziesiąt lat wcześniej.

Jesteśmy równi – koordynacja krajowych systemów zabezpieczenia społecznego

Systemy zabezpieczeń społecznych różnią się pomiędzy poszczególnymi krajami, co wynika z ich uwarunkowania ekonomicznego, demograficznego, historycznego i kulturowego. Może to oznaczać, iż sposób w jaki będą one finansowane, sposób w jaki my będziemy się musieli o nie starać, bądź wysokość tych świadczeń może być inna w Wielkiej Brytanii, Polsce czy Niemczech. Jednym z najważniejszych założeń Wspólnoty Europejskiej jest swobodny przepływ ludzi. Aby uniknąć kolizji poszczególnych systemów w przypadku kiedy obywatel Unii Europejskiej przemieszcza się i znajduje zatrudnienie w kilku krajach na przestrzeni czasu, została wprowadzona koordynacja krajowych systemów zabezpieczenia społecznego.

Według zasady ogólnej, każda osoba może podlegać ustawodawstwu ubezpieczeniowemu tylko jednego kraju. Czynnikiem decydującym jest miejsce wykonywania pracy. Niezależnie od narodowości, obywatela krajów Wspólnoty Europejskiej jak również Europejskiego Okręgu Gospodarczego obowiązują przepisy kraju, w którym jest zatrudniony. Oznacza to, iż Polaka, który jest zatrudniony w Wielkiej Brytanii będą obowiązywały brytyjskie zasady przyznawania ubezpieczeń społecznych. Brytyjczyk natomiast, który zechce otworzyć działalność gospodarczą na terenie Polski i dokonana wpisu do ewidencji działalności gospodarczej, będzie podlegał polskim przepisom prawnym.

Obywatel Unii Europejskiej pracujący za granicą nie może być traktowany gorzej niżeli rodowity mieszkaniec tego kraju. Należy również pamiętać o zasadzie sumowania okresów ubezpieczenia. Dzięki niej, okresy kiedy odprowadzaliśmy składki ubezpieczeniowe w różnych krajach będą się sumowały. Oznacza to, że jeśli obywatel Polski ubiega się o emeryturę w Polsce a jego okresy ubezpieczenia nie są wystarczające aby ją uzyskać, ZUS ma obowiązek uwzględnienia okresów, kiedy osoba ta odprowadzała składki pracując za granicą. Podobnie okresy ubezpieczenia z Polski, będą sumowały się z brytyjskimi w momencie gdy Polak wystąpi o przyznanie emerytury w Wielkiej Brytanii.

Powyższe regulacje dotyczą także świadczeń z tytułu macierzyństwa, bezrobocia, wypadków przy pracy i chorób zawodowych, emerytury i renty, zasiłków rodzinnych oraz świadczenia opieki zdrowotnej.

Prawo do emerytury w Unii Europejskiej

W Unii Europejskiej nie istnieje jednolity system emerytalno-rentowy. Każde państwo Unii Europejskiej samo określa rodzaj świadczeń oraz warunki, które musimy spełnić aby prawo do tychże świadczeń uzyskać. Innymi słowy, aby móc uzyskać emeryturę w danym państwie członkowskim, należy spełnić wszystkie warunki przewidziane w przepisach tego właśnie kraju. Osoba, która była ubezpieczona (pracowała) w różnych państwach członkowskich, może ubiegać się o przyznanie emerytury lub renty, jednocześnie z każdego z tych państw. Świadczenia te będę ustalane równolegle przez każde z krajów. W rezultacie jedna osoba może uzyskać np. trzy emerytury z trzech państw, w których opłacała składki. Emerytura z każdego kraju będzie naliczona proporcjonalnie do okresu przepracowanego w każdym z nich.

W większości państw europejskich minimalny okres ubezpieczenia to 1 rok. Trudno jest zatem otrzymać emeryturę z państwa, w którym przepracowaliśmy mniej niż rok. Weźmy jednak pod uwagę przykład kiedy osobą pracowała 11 miesięcy w Słowacji, 9 miesięcy w Polsce i 38 lat w Niemczech. Zarówno Polska jak i Słowacja nie przewidują ubezpieczeń za okres krótszy niż rok. Osoba ta, nie będzie zatem w stanie otrzymać emerytury polskiej czy słowackiej. Jednakże, instytucja niemiecka naliczając wysokość emerytury weźmie oba te okresy pod uwagę i zsumuje je z okresem 38 lat przepracowanych w Niemczech.

Emerytura w UK

System emerytalny w Wielkiej Brytanii został niedawno zreformowany. Założeniem nowego, bardziej przystępnego systemu jest między innymi redukcja okresu opłacania składek w celu uzyskania minimalnej emerytury państwowej do lat 30. Wcześniej okres ten wynosił 44 lata dla mężczyzn i 39 lat dla kobiet. Również, aby zakwalifikować się do otrzymywania części emerytury wystarczy pracować już tylko rok. Zmiany będą dotyczyły jednak dopiero tych, którzy osiągną wiek emerytalny po 6 kwietnia 2010 roku. Dotychczas wiek emerytalny na wyspach wynosił 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn. Reforma zakłada podwyższenie wieku kobiet do 65 lat po 6 kwietnia 2010 roku, dzięki czemu wiek emerytalny dla kobiet i mężczyzn w roku 2020 będzie dokładnie taki sam. Stopniowo, pomiędzy rokiem 2024 i 2046 próg ten zostanie podwyższony do 68 lat.

W Wielkiej Brytanii istnieją dwa filary emerytury: emerytura państwowa (State Pension) oraz emerytura prywatna (Private Pension). Na emeryturę państwową składa się podstawowa emerytura (Basic Pension) i emerytura dodatkowa (Additional lub Second Pension). Podstawowa emerytura jest wypłacana wszystkim ludziom, którzy osiągnęli wiek emerytalny, wystąpili o jej przyznanie i kwalifikują się, aby ją otrzymać. Ten ostatni warunek spełnia każdy kto płacił składki ubezpieczeniowe (National Insurence contributions) przez określony przepisami okres (dla osób które osiągną wiek emerytalny po 6 kwietnia 2007 będzie to tylko 30 lat).

Emerytura dodatkowa to pieniądze, które dopłaci nam rząd każdego tygodnia. Wysokość tej kwoty będzie uzależniona od naszych zarobków i wysokości odprowadzonych składek ubezpieczeniowych w trakcie kiedy pracowaliśmy.

Emeryturę prywatną z kolei można rozgraniczyć na Personal Pension czyli taką, o która sami musimy zadbać i Company Pension czyli taką, do której dopłaca nam nasz pracodawca. Emerytura państwowa jest tylko stawką wyjściową i pozwala na zapewnienie podstawowego bytu. Jeśli chcemy prowadzić lżejsze i bardziej dostatnie życie, musimy pomyśleć o innych sposobach podwyższenia emerytury, już teraz.

Jednym ze sposobów są już wcześniej wspomniane emerytury prywatne, którą możemy wykupić w banku, z firmy ubezpieczeniowej bądź kasy mieszkaniowej. Są one idealnym rozwiązaniem dla osób, które często zmieniają prace, są samo zatrudnieni bądź nie pracują, ale wciąż chcą płacić składki. Pieniądze, które wpłacamy są dla nas inwestowane w akcje lub papiery wartościowe. Kiedy przejdziemy na emeryturę, za pieniądze zgromadzone zostanie wykupiona dla nas emerytura dożywotnia od firmy ubezpieczającej, która zapewni nam stały dochód i będzie dodatkiem do emerytury państwowej. Zaletą pensji prywatnej jest ulga podatkowa, która dostajemy. Za każde 78 funtów wpłaconych, rząd dopłaci nam kolejne 22 funty. Im więcej oszczędzamy, tym więcej wsparcia rządowego dostaniemy.

Drugim sposobem są emerytury firmowe (Company Pensions lub Occupational Pensions), które bazują na umowie zawartej pomiędzy pracodawcą i pracownikami. W wielu przypadkach pracodawca pomaga w płaceniu składek, dzięki czemu emerytura rośnie o wiele szybciej. Również państwo, aby zachęcić ludzi do oszczędzania na rzecz przyszłej emerytury, wprowadziło ulgi podatkowe. Oznacza to, iż osoba objęta najniższym progiem podatkowym w wysokości 22%, każdorazowo wpłacając 100 funtów na poczet swojej emerytury, uzyska ulgę w wysokości 22 funtów.

Osiągnięcie wieku emerytalnego nie oznaczy końca naszej kariery zawodowej. Pobierając emeryturę wciąż możemy pracować, i odprowadzając dalsze składki, budując tym samym lepszą przyszłość.

To ile mamy wpłacać na poczet przyszłej emerytury zależy od tego jaki styl życia chcemy prowadzić na starość. Przechodząc na emeryturę pewne wydatki zostaną ograniczone lub odejdą całkowicie takie jak np. składki ubezpieczeniowe, podatek czy opłaty za dojazd do pracy. Dla wielu z nas będzie to już okres kiedy hipoteka za dom została spłacona, a rodzina którą dotychczas wspieraliśmy, uzyska samodzielność. Z drugiej jednak strony emerytura to właśnie okres, w którym będziemy mieli więcej czasu na przyjemności i kosztowne podróże jak również czas kiedy będziemy spędzać chwile w domu. Mogą więc wzrosnąć opłaty za prąd czy gaz. Warto pomyśleć o emeryturze zawczasu gdyż średnia życia ciągle się wydłuża i statystycznie emerytura w dzisiejszych czasach to 1/3 naszego życia.

Jak to wygląda w praktyce?

Będąc zatrudnionym w Wielkiej Brytanii, musimy skontaktować się z dwoma różnymi wydziałami Ministerstwa Pracy, Emerytur i Rent (Department For Work and Pensions) w celu rozpoczęcia procesu przyznawania emerytury w Polsce i na wyspach.

Aby złożyć wniosek o przyznanie polskiej emerytury należy skontaktować się z Międzynarodowym Centrum Emerytur i Rent (International Pension Service) pod numerem 0191 218 77 77. Telefonicznie będziemy musieli odpowiedzieć na szereg pytań związanych z historią naszego zatrudnienia w celu wypełnienia dwóch, dość długich wniosków: CFN 905 oraz CFN 485. Wnioski, której później zostaną przesłane do Polski, mają na celu zebranie informacji o osobie ubiegającej się o emeryturę. W razie jakichkolwiek nieścisłości, instytucja polska skontaktuje się już bezpośrednio z nami. Proces ten może potrwać nawet do kilku tygodni.

Aby złożyć podanie o brytyjską emeryturę wystarczy wydrukować ze strony internetowej Centrum Emerytalno-Rentowego ( The Pension Service – www.thepensionservice.gov.uk ) wniosek State Pension [BR1] (http://www.thepensionservice.gov.uk/pdf/br1/br1_1006_print.pdf). Wypełniony wniosek należy wysłać do lokalnego oddziału tej instytucji. Zarówno adres jak i numer telefonu lokalnego oddziału można odnaleźć na stronie internetowej wpisując swój kod pocztowy. Alternatywnie istnieje możliwość lokalizacji najbliższego centrum dzwoniąc pod ogólnonarodowy numer telefonu 0845 60 60 265. Pod tym również numerem możemy poprosić o przesłanie wniosku do nas drogą pocztową.

Dla osób nie mówiących w języku angielskim, Ministerstwo Pracy, Emerytur i Rent jest w stanie zagwarantować podczas spotkania obecność polskich tłumaczy. Niezależnie czy ubiegamy się o emeryturę polską czy brytyjską spotkania te będą miały miejsce w naszym domu, w miejscu przez nas wskazanym bądź w lokalnym oddziale organizacji np. Job Centre Plus. Spotkania tego formatu odbędą się w terminie do 10 dni od daty ich zaaranżowania. Aranżacja tychże spotkań odbywa się tylko drogą telefoniczną i tutaj pojawia się problem, gdyż nie zostały jeszcze otwarte polskie infolinie. Z tego też powodu będziemy musieli polegać na innej osobie, która jest tłumaczem bądź mówi po angielsku w stopniu wystarczającym, aby takie spotkanie dla nas umówić.

Dodatkowe źródła informacji

·        http://www.zus.pl/pliki/informatory/Emerytury_i_renty.pdf

·        http://www.zus.pl/default.asp?p=7&id=105

·        http://www.thepensionservice.gov.uk

·        http://www.dwp.gov.uk

Anna Meisel  „PolishZone” – http://www.polishzone.co.uk/

Może Ci się również spodoba

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.