Towarzyskie od kołyski

Półroczne dzieci chętniej niż dorosłych słuchają… innych niemowląt – do takich wniosków doszli naukowcy z McGill University w Montrealu.

W ramach serii eksperymentów niemowlakom w wieku od 4 do 6 miesięcy odtwarzano nagrania sylab, przypominających albo mowę dorosłych kobiet albo niemowlęce gaworzenie. Naukowcy sprawdzali, na jak długo poszczególne dźwięki przykują uwagę słuchających dzieci. Okazało się, że przeciętnie niemowlęta słuchały nagrań sylab przypominających gaworzenie aż o 40% dłużej od nagrań imitujących mowę dorosłych kobiet. Jak wyjaśniają autorzy badania, tego efektu nie można wytłumaczyć preferencją znanych dźwięków – niemowlęta, które wzięły udział w eksperymentach, nie zaczęły jeszcze gaworzyć i nie miały codziennego kontaktu z dziecięcymi wokalizacjami.

Niektóre z badanych niemowląt dodatkowo wyrażały zainteresowanie „dziecięcymi” sylabami w inny sposób. Na „dorosłe” dźwięki dzieci reagowały biernością, ale słysząc sylaby imitujące gaworzenie, uśmiechały się albo poruszały ustami. Wyglądało to tak, jakby dzieci poznawały, że same mogłyby wydać podobne dźwięki.

Opiekunowie małych dzieci intuicyjnie wykorzystują tę niemowlęcą preferencję dla wysokich tonów, odpowiednio modulując głos podczas zabaw z podopiecznymi. Linda Polka, jedna z autorek badania, podkreśla, że mówiąc w ten sposób opiekunowie przygotowują dzieci do odbierania ich własnego głosu.

W dorosłości używamy języka do komunikacji, ale u małych dzieci pełni on inną rolę. Niemowlęta przeważnie wokalizują, kiedy są same, bez interakcji ani kontaktu wzrokowego z dorosłymi – tłumaczy Polka. Aby nauczyć się mówić, dzieci spędzają dużo czasu, ćwicząc aparat mowy – poruszając ustami i strunami głosowymi. Dzięki temu dowiadują się, w jaki sposób będą w stanie wydawać poszczególne dźwięki – dodaje.

Wyniki tego badania przybliżają naukowców do zrozumienia skomplikowanej sieci związków pomiędzy percepcją i produkcją mowy u małych dzieci.

Magdalena Łuniewska

Źródło: Masapollo, M., Polka, L., & Ménard, L. (2015). When infants talk, infants listen: pre‐babbling infants prefer listening to speech with infant vocal properties. Developmental science.