Informacje z akcentem wylatują z głowy

Informacje przekazywane nam przez osobę mówiącą z obcym akcentem pozostają nam w pamięci w mniejszym stopniu, niż przez rozmówcę bez akcentu – do takich wniosków doszli badacze z Uniwersytetu Jerzego Waszyngtona w St. Louis w USA. 

Wytężanie uwagi, aby zrozumieć kogoś mówiącego do nas w sposób nie do końca zrozumiały jest męczące. Każdy, kto próbował porozumieć się w hałasie bądź przez zepsuty telefon, wie o czym mowa. Fakt ten potwierdzają też badania naukowe. Przeprowadzono już wiele eksperymentów z udziałem osób, których zadaniem było zrozumienie cudzej wypowiedzi pomimo zakłóceń „naturalnych” (np. wady wymowy u mówiącego), bądź sztucznie wywołanych. Testowano również na tę okoliczność osoby z wadą słuchu, które wkładają znacznie więcej wysiłku, aby zrozumieć, co się do nich mówi. Teraz badacze z Uniwersytetu Jerzego Waszyngtona w St. Louis postanowili zająć się relatywnie mało zbadanych problemem – jak obcy akcent u mówiącego wpływa na rozumienie i zapamiętywanie informacji przez słuchacza. Wstępne wyniki badań wskazują, że nieco trudniej nam zapamiętać to, co mówi do nas osoba z obcym akcentem, nawet jeśli jej wypowiedzi są dla nas całkowicie zrozumiałe. Pełne wyniki tego eksperymentu zostaną zaprezentowane w czasie 169 dorocznego spotkania Amerykańskiego Stowarzyszenia Akustycznego, które odbędzie się w maju br. w Pittsburghu.

W przeprowadzonym eksperymencie dr Kristin Van Engen i jej współpracownicy sprawdzili jak zmienia się zdolność do przechowywania informacji w pamięci krótkotrwałej w zależności od tego czy są one wypowiadane z akcentem czy nie. Uczestnicy badań – młodzi Amerykanie – słuchali krótkiej listy słów odczytywanych ze standardowym amerykańskim akcentem, a następnie – z dość mocnym, ale wciąż zrozumiałym akcentem wskazującym na koreańskie pochodzenie lektora. W pewnym momencie nagranie urywało się, po czym badani byli proszeni o powtórzenie trzech ostatnich słów, jakie usłyszeli.

Badani zostali tak dobrani, aby nie znalazły się wśród nich osoby na co dzień obcujące z imigrantami z Korei, a zrozumiałość słów na nagraniu była uprzednio testowana na grupie próbnej.

Zadanie nie było trudne, więc zdecydowana większość uczestników potrafiła sobie przypomnieć słowa z taśmy, jednak trzecie słowo od końca odczytane z koreańskim akcentem umknęło aż 30 proc. badanych, w porównaniu do 20 proc. w przypadku listy „amerykańskiej”. Zdaniem Van Engen, różnicę w wykonaniu zadania „z” i „bez akcentu” należy przypisać temu, że mózg zużywa na rozumienie słów wypowiedzianych z nieznanym akcentem część zasobów, które zazwyczaj służą koncentracji uwagi i przechowywaniu informacji.

Badaczka z St. Louis zastrzega jednak, że badanie jest wciąż w toku, a jej zespół pracuje obecnie nad pozyskaniem danych od większej liczby uczestników, jak również nad wprowadzeniem do eksperymentu zadań testujących inne funkcje mózgu, które są zaangażowane w rozumienie mowy ludzkiej. Będzie to np. wysłuchanie krótkiego tekstu, a następnie przypomnienie sobie głównych myśli w nim zawartych. Zespół kierowany przez Van Engen postara się także odpowiedzieć na pytanie, czy zaznajomienie się z określonym akcentem będzie miało wpływ na zaobserwowane różnice w odpamiętywaniu słów.

Badania przeprowadzone na Uniwersytecie Jerzego Waszyngtona mają praktyczne znaczenie w USA, gdzie przebywa i pracuje wielu imigrantów. – Jeśli zrozumienie wykładowcy na uczelni, czy lekarza w poradni wymaga od nas dodatkowego wysiłku, jaki wpływ będzie miał ten wysiłek ma zapamiętywanie przekazanych przez nich informacji? – pyta  Van Engen, która ma nadzieję, że jej badania posłużą wypracowaniu – zarówno przez imigrantów, jak i ich słuchaczy – strategii  komunikacyjnych, których celem będzie zapamiętanie maksymalnej liczby informacji przekazanych w czasie rozmowy.

Karol Chlipalski

Serwis „Wszystko o dwujęzyczności” jest dostępny na licencji Creative Commons znanie autorstwa 3.0 Polska. Pewne prawa zastrzeżone na rzecz Uniwersytetu Warszawskiego. Utwór powstał w ramach projektu finansowanego w ramach konkursu „Współpraca z Polonią i Polakami za granicą w 2015 r.” realizowanego za pośrednictwem MSZ w roku 2015. Zezwala się na dowolne wykorzystanie utworu, pod warunkiem zachowania ww. informacji, w tym informacji o stosowanej licencji, o posiadaczach praw oraz o konkursie Współpraca z Polonią i Polakami za granicą w 2015 r.”.

Może Ci się również spodoba

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.