Inkowie – Mistrzowie Kamienia
Symbolem potęgi i siły Inków był kamień. Najwspanialszym pomnikiem architektury tamtych czasów jest Machu Picchu. Inkowie potrafili tak dokładnie budować mury, że nawet po pięciu wiekach od ich powstania nie sposób włożyć noża pomiędzy pojedyńcze kamienie. Jakiej techniki używali do obróbki kamienia do dzisiaj nie wiadomo.
Pachacutec – Napoleon Inków
Pierwszym wielkim władcą Inków był Inca Yypanqui, syn Viracochy. Na początku XV wieku lud Inków był jednym z wielu plemion zamieszkujących dolinę wokół miasta Cuzco. W 1438 roku wojowiniczy lud Chanka zatakował plemie Inków i wypedził ich władcę Viracoche poza granice miasta Cuzco. W mieście pozostał jednak syn Viracochy, który podjął walkę z najeźdźcą. Legenda głosi, że na pomoc Yupanqui z ziemi wyrosły kamienie, które stanęły u jego boku i pomogły mu pokonać Chanke. Od tej pory Inca Yupangi przybrał imię Pachacutec co w języku Inków kechua znaczy „Ten co przemienił ziemię“. W ciągu 30 lat ponowania zaledwie jednego władcy, królestwo Inków z małego plemienia urosło w państwo sięgające granicami na północy do ciepłych plaż Ekwadoru, a na południu dzisiejszej Boliwii.
{gallery}inkowie1{/gallery}
Władcy Kamienia
Leganda głosi, że kiedy Pachacutec odniósł pierwsze wielkie zwycięstwo nad Chanke, zebrał wszystkie kamienie, które wyrosły z ziemi, aby poprowadzić go do zwycięstwa i zbudował z nich twierdzę wznoszącą się nad miastem Cuzco Saqsaywaman, fortece świątynie Ollantaytambo oraz jedną z najbardziej tajemniczych budowli jakie kiedykolwiek powstały – Machu Picchu. Od czasów panowania władcy Pachacuteca, każdy z jego następców wznosił okazałe budowle z kamienia.
Kamień stał się symbolem potęgi i siły Inków. Technika jakiej używali Inkowie do obróbki kamienia do dzisiaj nie jest zna. Co jest najbardziej fascynujące w murach jakie stawiali Inkowie jest to, że do łączenia kamieni nie używali żadnej zaprawy. Wszystkie kamienie były idealnie ociosane i dopasowane do siebie. Najcięższy kamień jaki odnaleziono został użyty przy budowie twierdzy Saqsaywaman i waży 300 ton! Najbardziej znany to ten użyty do budowy muru świątyni Hatunrumiyoc w Cuzco. Jest to idealnie ociosany kamień o 12 bokach. Pokazuje on najlepiej do jakiej wprawy doszli Inkowie przy obróbce kamienia. Mury stawiane przez Inków były tak ciasno dopasowane, że nawet dzisiaj po pięciu wiekach od ich powstania nie można wcisnąć kartki pomiędzy pojedyńcze kamienie.
Machu Picchu
Najwspanialszą i najbardziej tajemniczą z budowli Inków jakie odnaleziono, jest miasto położone na jednym ze szczytów Andów Machu Picchu. Jest ono oddalone od stolicy Inków Cuzco 112 kilometrów i leży na wysokości 2090-2400 m n.p.m. Wokół góry na której się znajduje płynie rwąca rzeka Urubamba. Budowę Machu Picchu zopaczątkował według kompleksowo opracowanego planu wspomniany wcześniej Pachacutec. Funkcja jaką pełniło Machu Picchu nie jest do końca znana. Według Hirama Binghama, który odkrył Machu Picchu w 1913 roku była to warowna cytadela. Współczesne teorie skłaniają się jednak do tezy, że było to raczej centrum sakralne i naukowe, w którym mieszkała elita intelektualna Inków.
Miasto Machu Picchu było podzielone na dwie części. Pierwsza była podporządkowana produkcji rolnej, w tej części Inkowie idealnie wykorzystali ukształtowanie terenu tj strome zbocza i góry do budowy pól tarasowych. Druga część miasta była poświęcona odprawianiu rytuałów religijnych oraz nauce. Pomiędzy tymi dwoma były budynki mieszkalne. Najbardziej znana ze świątyń to Świątynia Słońca – jedyny okrągłybudynek na terenie Machu Picchu. Inkowie posiadali dużą wiedzę astronomiczną. Jedno z okien Świątyni Słońca wychodzi idealnie na wschód. Podczas zimowego przesilenia, 24 czerwca promienie wschodzącego słońca przechodzą dokładnie przez to okno. Inne jest skierowane na południe i przepuszcza ów promień podczas letniego przesilenia 21 grudnia. Machu Picchu jest majstersztykiem architektonicznym cywilizacji Inków. Niezwykle trudny teren na jakim się znajduje został ogromną pracą dostosowany do swoich celów. W całym mieście jest ponoć około trzech tysięcy wykutych w skale schodów. Niektóre z kamieni, które ze względu na wielkość nie było można ruszyć, zostały wydrążone i dostosowane do użytku jako schody lub ściany budynków.
{gallery}inkowie2{/gallery}
Miasto Machu Picchu jest pełne tajemnic. Jedną z nich jest upadek miasta. W połowie XV wieku z nieznanych powodów zostało opuszczone zaledwie po 100 latach od jego budowy i zapomniane. Zarosło roślinnością lasów tropikalnych i zniknęło na 4 wieki z historii cywilazacji. Na nasze szczęście Hiszpanie, którzy bardzo szybko po przybyciu na kontynent Ameryki Południowej skutecznie zniszczyli kulturę Inków nigdy nie dowiedzieli się o istnieniu Machu Picchu. W stolicy Inków, Cuzco większość inkaskich świątyń została natychmiast obrabowana ze złota, a kamienie użyte do budowy kościołów. Machu Picchu jest jak wisienka w torcie w podróży przez Ameryką Południową. Jest miejscem, które powala swoją monumentalnością i zmusza do refleksji nad potęgą ludzkiego umysłu i talentu architektonicznego Inków.
Więcej zdjęć i reportaży na: www.latynoameryka.pl
Tekst i zdjęcia: Wojciech Wójcik