Europejska Stolica Kultury ponownie w Polsce
Zgodnie z decyzją Parlamentu Europejskiego, w 2016 roku polskie miasto, na równi z hiszpańskim, będzie nosić miano Europejskiej Stolicy kultury. Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego koordynujące projekt z ramienia Rządu Polskiego, ogłosi zaproszenie dla miast kandydujących do składania wniosków pod koniec 2009 roku. Które z ośmiu polskich miast zostanie uhonorowane prestiżowym tytułem za trwały wkład w osiągnięcia kultury oraz promowanie dziedzictwa cywilizacji światowej?
Zgodnie z regulaminem konkursu, termin składania wniosków miast kandydujących upłynie 10 miesięcy po opublikowaniu zaproszenia. Pod koniec 2010 roku znana będzie krótka lista miast, które przejdą do dalszego etapu konkursu. Ostatnie, decydujące posiedzenie komisji selekcyjnej odbędzie się w trzecim kwartale 2011 roku. Rada Ministrów UE powinna ogłosić zwycięskie miasto w drugim kwartale 2012 roku.
Każdego roku w konkursie typowane są dwa państwa z Unii Europejskiej, z których chętne miasta na 9 lat wcześniej składają swoje kandydatury. Spośród zgłoszonych miast komisja wybiera po jednym z obu państw. Miasta muszą spełnić szereg warunków przewidzianych w aktach prawa unijnego, m.in. promowanie własnej kultury poprzez instytucję Ambasadora Kultury, czyli twórcy silnie związanego z miastem, współpracę międzynarodową, akcentowanie wartości europejskich oraz tworzenie działań kulturalnych promujących region.
Miasta europejskie mianowane Europejską Stolicą Kultury mają możliwość zaprezentowania w ciągu jednego roku dziedzictwa historycznego i życia kulturalnego oraz szeroko pojętej promocji regionu i państwa. Organizowane specjalnie z tej okazji koncerty, festiwale i pokazy przyciągają międzynarodową publiczność. Tytuł Europejskiej Stolicy Kultury oznacza nie tylko ogromny prestiż, ale także znaczne korzyści finansowe, ponieważ wszystkie wydarzenia są w 60 procentach finansowane z funduszy europejskich.
Idea kulturalnego zintegrowania Europejczyków została zaprezentowana przez grecką minister kultury Melinę Mercouri w trakcie sesji Rady Europejskiej 13 maja 1985. Inicjatywa Europejskich Miast Kultury przyjęła się w Europie, a pierwszym takim mianem mogły się szczycić, dzięki inicjatorce pomysłu – greckie Ateny.
Do tej pory tylko jedno polskie miasto zostało wyróżnione tytułem Europejskiej Stolicy Kultury. W roku 2000 otrzymał je Kraków. Wtedy też Unia Europejska nominowała aż siedem miast z krajów członkowskich oraz dwa z krajów kandydujących do przystąpienia do Unii 1 maja 2004 – polski Kraków i czeską Pragę. Dzięki tytułowi Kraków stał się jednym z najatrakcyjniejszch miast w Polsce, a także w Europie. Cudzoziemcy na dobre zapamiętali nazwę tego pięknego polskiego miasta i powracają tam regularnie polecając je także swoim znajomym.
Obecnie Kraków dzieli się swoimi doświadczeniami i wspiera miasta, które stanęły w szranki i walczą o zdobycie tytułu w roku 2016. W dniach 26 i 27 stycznia 2009 w Międzynarodowym Centrum Kultury w Krakowie odbyły się warsztaty dla przedstawicieli władz miast polskich, starających się o tytuł ESK 2016. Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego Bogdan Zdrojewski wziął udział w Dniu Informacyjnym oraz konferencji prasowej poświęconym Europejskiej Stolicy Kultury 2016.
Program warsztatów obejmował prelekcje na temat procedury i kalendarza aplikacyjnego oraz budżetu i promocji ESK. Ważnym punktem programu były panele dyskusyjne z udziałem przedstawicieli miast, które były, są lub będą Europejskimi Stolicami Kultury, a także ekspertów zasiadających w radzie oceniającej aplikacje.
Gdańsk, Lublin, Łódź, Poznań, Toruń, Szczecin, Wrocław i Warszawa zgłosiły chęć udziału w projekcie i rozpoczęły wyścig po laury, prezentując jednak różny poziom zaawansowania prac. Obecnie najbardziej zaangażowane w przygotowania są Lublin, Łódź i Toruń. Nieoficjalnie, są to najpoważniejsi kandydaci. Oprócz Wrocławia, który zgłosił swoją kandydaturę w grudniu 2008, miasta prowadzą już swoje serwisy internetowe.
Niezależnie od tego, które z miast zdobędzie ten nobilitujący tytuł, Polska już na tym zyskuje, bo Europejczycy usłyszą o polskim dziedzictwie. Otwarta pozostaje tylko kwestia jak dobrze uda nam się zaprezentować nasz kraj w tym ważnym konkursie.
http://um.warszawa.pl/wydarzenia/esk/index.php
Joanna Gulbinska
